حجت‌الاسلام رضا عندلیبی در مقاله‌ای با عنوان زیارت اربعین از دیدگاه فقه ، جنبه فقهی زیارت اربعین را بررسی کرده است.
در همین رابطه بخوانید:
در این مقاله، سه مبحثِ مورد بررسی قرار گرفته است. از جمله حکم اصل زیارت اربعین، حکم پیاده‌روی در زیارت امام حسین علیه الاسلام و حکم پیاده‌روی اربعین.
پس از بررسی ادله گوناگون، به‌ویژه روایات و تحلیل سندی و دلالی آنها، استحباب زیارت اربعین به‌طور ویژه و افضلیت زیارت پیاده بر زیارت سواره بررسی شده است.
همچنین در پایان، رجحان و فضیلت پیاده‌روی اربعین ـ بر فرض عدم تمامیت ادله در دو مبحث گذشته ـ به حکم ثانوی و از باب تعظیم شعائر، ایجاد خشم در دشمنان، مصداق عزاداری بر امام حسین علیه الاسلام یا تبلیغ اسلام ناب محمدی صلی الله اثبات شده است.
در بحث فقهی زیارت اربعین، پس از بررسی ادله مطرح شده در سه مبحث جداگانه، اصل رجحان و فضیلت زیارت اربعین با توجه به روایات و سیره اثبات شد. پس از آن، با ادله گوناگون رجحان و افضلیت پیاده‌روی در زیارت امام حسین(علیه الاسلام) بر زیارت سواره ثابت شده است.
در پایان، بر فرض عدم تمامیت ادله در دو مبحث گذشته، به حکم ثانوی و از باب تعظیم شعائر، ایجاد خشم در دشمنان، مصداق عزاداری بر امام حسین(علیه الاسلام) و یا تبلیغ اسلام ناب، فضیلت و استحباب پیاده‌روی اربعین نیز اثبات شده است.
اربعین و شعائر مذهبی
در بخشی از این مقاله آمده است:
این پیاده‌روی، به مرور زمان جزو شعائر مذهب شده است. خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: (وَ مَن یُعَظم شَعائِرَ اللهِ فَإنَّها مِن تَقوَی القُلوب)؛ «و هر کس شعائر دین خدا را بزرگ و محترم دارد این صفت دل‌های با تقواست».
شعایر جمع شعیره به معنای دلیل و علامت است. شعایر الله اموری است که دلیل و نشانه بسوی خداست. صفا و مروه و مشعر هم، که در قرآن از شعائر الهی شمرده شده است، از جهت نشانه خدا بودن محترم است.
پس راهپیمایی عظیم اربعین دارای فضیلت و ثوابی است. می‌توان به زائران حسینی، که سؤال می‌کنند: «سه روز پیاده‌روی از نجف تا کربلا فضیلتش بیشتر است و یا زیارت ائمه اطهار علیه الاسلام در عتبات مقدسه؟» شرکت در راهپیمایی میلیونی اربعین را توصیه کرد. چراکه این پیاده‌روی، تعظیم شعائری است که بر پایه آیات قرآن کریم دارای فضیلت بسیاری است. بنابراین، پیاده‌روی اربعین حسینی نیز محترم و تعظیم و بزرگداشت آن دارای رجحان و فضیلت است.
پیاده‌روی اربعین در حکم ثانوی
وی در جایی دیگر عنوان می‌کند:
عزادارای برای سیدالشهداء عزای بر سیدالشهدا عنوان خاصی غیر از تعظیم شعائر است. پیاده‌روی اربعین مصداقی برای تعزیه بر اباعبدالله است و عنوانی مستقل دارد. پس این پیاده‌روی از باب مصداقیت برای عزاداری نیز استحباب جداگانه‌ای می‌تواند داشته باشد.
به اعتقاد وی پیاده‌روی اربعین حرکت تبلیغی بوده که مورد توجه رسانه‌های جهانی است. این حرکت می‌تواند از باب تبلیغ اسلام ناب محمدی نیز، استحباب و رجحان، بلکه ضرورت داشته باشد. بنابراین اگر هیچ یک از ادله استحباب پیاده‌روی در زیارت امام حسین(علیه الاسلام) تام نباشد. با توجه به این ادله، می‌توان ادعا کرد که پیاده‌روی اربعین امروز به حکم ثانوی دارای فضیلت و رجحان بی‌بدیلی است. در واقع می‌بایست از این فرصت عظیم به بهترین نحو بهره جست.
برای خواندن مقاله زیارت اربعین از دیدگاه فقه اینجا را بخوانید:
