مصاحبه با «امیلی گرت وایت» عکاس جوان انگلیسی که تصاویر عکاسی کردنش با چشمهای خیس و کلمات بغضآلود در فضای مجازی معروف شده است. او معتقد است اربعین، نمادی از صلح است.
صحبتهای او را در روز افتتاحیه نمایشگاهش در ایران میخوانیم:
*چطور شد تصمیم به حضور در راهپیمایی اربعین گرفتید؟
سال ۲۰۱۷ یکی از گروههای مستندساز ایرانی از من دعوت کرد که برای ساخت مستندی درباره پیادهروی اربعین به این مراسم بیایم. خیلی زود با این گروه مثل یک خانواده شدیم. با توجه به اینکه سال اول بیشتر مسیر پیادهروی را با ماشین طی کردم، سال بعد تصمیم گرفتم دوباره به پیادهروی اربعین بروم. در این مسیر کنار مردم قرار بگیرم تا ارتباط نزدیکتری با آنها پیدا کنم.
خیلیها در این مسیر به مقصد نهایی که حرم امام حسین(ع) هست توجه میکنند؛ اما من فکر میکنم مسیری که تا مقصد طی میشود هم خیلی مهم است.
امام حسینِ همه!
درباره فیلمی که در ایوان حرم امام حسین (ع) استوری کردید و بغضی که داشتید برایمان بگویید.
در همین رابطه بخوانید:
- عفتزهرا؛ بانوی مسلمان ساکن انگلیس
- اربعین در «نیویورک تایمز»
یک تصوری وجود دارد که این تجربههای مذهبی منحصر به مسلمانان است. اما درنهایت همه ما انسان هستیم. افراد مختلف، عقاید متفاوتی دارند اما احساسات مشترکی را تجربه میکنند. در این مورد بهخصوص، من و «فرزان»، همراه ایرانیام، به مدت دو هفته و نیم در حال سفر بودیم. صحنههای زیادی در طول پیادهروی دیده بودیم و اتفاقات زیادی را تجربه کرده بودیم. ما در بین میلیونها نفر از مردم در یک فضای پر از صلح به کربلا رسیده بودیم. آن بغض من، احساسی بود که بعد از تمام اینها داشتم. این میزان دلدادگی و عشق آدمها به یک شخصیت متحیرکننده است.
فرزان از من فیلم گرفت و من آن را در اینستاگرامم استوری کردم. چون من مسلمان نیستم و میخواستم به مردم نشان بدهم که به خاطر قرار گرفتن در آنجا و آن موقعیت ممنونم چون میدانم خیلیها دوست داشتند آنجا باشند.
اگر بخواهید در یک جمله پیادهروی تا حرم امام حسین(ع) را تعریف کنید چه میگویید؟
تمرکز من بیشتر روی جنبههای فرهنگی این ماجراست. و به نظر من جمله و پیامی که باید از این رویداد به بقیه معرفی شود، پیام صلح است.
مراسمی که پیام و نماد آن صلح باشد را به شکل پیادهروی اربعین در جایی دیگر از دنیا هم دیدهاید؟
در دنیا تصویر بسیار نادرستی از عراق و جامعه مسلمین وجود دارد. اربعین میتواند متضاد این تصویر نادرست را به دنیا معرفی کند. من جایی از دنیا یک تجمع ۲۵میلیونی از افراد را ندیدم که با نگاه صلح و محبت کنار هم جمع شده باشند و در محبت به یک امر، هیچ اختلافنظر و درگیری باهم نداشته باشند.
امام حسین(ع)، دروازه ورودم به ایران بود
در یکی از برنامههایتان گفته بودید امام حسین (ع) دروازه ورود شما به ایمان شد. در این مورد بیشتر توضیح میدهید؟
من تا قبل از پیادهروی اربعین در تجربه مشابهی حضور نداشتم. آنجا بود که متوجه شدم که بهعنوان یک ژورنالیست، آگاهی و درک زیادی از «ایمان» ندارم. من ۲۵سالم است و همیشه در حال سفر هستم. اما اربعین یک تجربه حیاتی و منحصربهفرد برای من بود و باعث شد با ایمان بهعنوان یک وجه از زندگی آشنا شوم و در مورد آن بیشتر جستوجو کنم.
بعدازاین تجربه، آیا دوست دارید با امام حسین و عزاداری شیعیان برای ایشان بیشتر آشنا شوید؟
من خیلی دوست دارم یک مستند درباره محرم از قبل از عاشورا تا اربعین بسازم؛ یعنی کل مسیر عزاداری مردم از ابتدا تا انتها را روایت کنم. نمیخواهم آن را خیلی جزئی کنم و قرار است کاملاً بیطرف باشم و مستندهایی درباره دنیای اطرافم بسازم. امام حسین (ع) بخش اصلی و محوری این مسیر است اما من قبلاً گفتهام که تمرکز اصلیام روی روایتهای انسانی و مستندسازی از مردمی است که پیرو امام حسین (ع) هستند و جمعیتها و افرادی که عزاداریها و پیادهروی را حمایت میکنند.
مدیریت زنان در اربعین
حضور و مشارکت زنان در طول پیادهروی اربعین چگونه بود؟
در سال ۲۰۱۸، پنجاهوهفت درصد افرادی که در پیادهروی اربعین شرکت میکردند، زنان بودند. با این وجود در گزارشهای رسانههای خارجی و عکسهایی که از مراسم منتشر شده بود، بهندرت حضور این زنان را میبینید. زنان در این مراسم غذا میپزند و بدون هیچ چشمداشتی به زائرها محبت میکنند و همزمان از بچههایشان هم مراقبت میکنند.
به نظر من این خیلی مهم است که این استقلال زنان و مدیریتی که دارند دیده شود و در رسانهها انعکاس داده شود. اربعین واقعاً فرصت بسیار خوبی است برای اینکه رسانهها دقیق نگاه کنند و ببینند زنان مسلمان واقعاً چگونه هستند.
اربعین، نمادی از صلح
در این سفر میلیونها نفر از کشورهای مختلف حول محبت امام حسین (ع) دورهم جمع شدهاند. آیا در سفرهای قبلی، تجربه مشابهی داشتهاید؟
فضاهایی که من قبلاً حضور داشتم رویدادهایی بوده است که هزاران نفر از مردم حضورداشتهاند. مثل تجمعات اعتراضی، مسابقات ورزشی یا فستیوالهای موسیقی. بیشتر این تجمعها با خشونت یا اعتراض همراه است. اما در پیادهروی اربعین بیشتر از ۲۵ میلیون نفر حضور دارند. درحالیکه بزرگترین اجتماع جهان است، در آن آرامش موج میزند. مردم با طمأنینه و در کمال امنیت به طرف کربلا حرکت میکنند. این اولین باری بود که من در یک رویداد با حضور این تعداد از مردم شرکت میکردم. از آن مهمتر اینکه این مراسم، صرفاً یک جمع از مردمی که دورهم جمع شدهاند نیست؛ بلکه ۲۵میلیون نفر همدل و دارای احساسات و اعتقادات مشابه است که یک عشق مشترک دارند.
این رویداد بزرگ، اربعین، نمادی از صلح است چون میلیونها نفر از کشورهای مختلف دورهم جمع میشوند و عراقیها در کمال محبت و احترام و با آغوش باز از آنها پذیرایی میکنند.