عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی گفت: اربعین همان حرکت صلحآمیزی است که در مقابل جبهه ظلم تشکیل شده و همه زائران جدا از اینکه از چه دین و مذهب و ملیتی هستند علیه مستکبران همصدا میشوند. همچنین اربعین فرصتی برای اعلام وفاداری و محبت انسانها به یکدیگر است.
نسیم عربی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی، به بیان نکاتی درباره زیارت اربعین و نقش آن در تقریب مذاهب اسلامی پرداخت و گفت: در روایات زیادی در مورد زیارت اربعین سفارش شده و پاداشهای عظیمی به کسانی که به این امر اهتمام دارند بشارت داده شده است. لازم است برای فهم بهتر حرکت عظیم اربعین که هرساله با شور و اشتیاق بیشتری انجام میشود تمثیلی را در ذهن داشته باشیم که گویی این خیل عظیم انسانها از تاریکیهایی که در سراسر دنیاست به سوی یک نور واحد حرکت کرده یا قطرات جدا از هم، متصل شده و تبدیل به رودهایی شده که در نهایت به اقیانوس سرازیر میشوند. مسئله عزاداری اباعبدالله الحسین(ع)، مسئلهای است که خدای متعال از ابتدای خلقت برای آن برنامهریزی کرده و در بحار الانوار روایات زیادی در مورد سبقت وجودی اهل بیت(ع) بر همه مخلوقات به وفور مشاهده میکنیم.
خصوصیات راهپیمایی اربعین
وی در ادامه افزود: نکته جالب این است که همه انبیا به پنج تن آل عبا اعتقاد داشته و در سختیها به آنها توسل میجستند و بر اساس کشفیات باستانشناسی در کشتی حضرت نوح(ع) و کتب عهد عتیق، نام این پنج تن ذکر شده است. زمانیکه حضرت یوسف به چاه افتادند جبرئیل از طرف خداوند به وی تعلیم میدهد که برای نجات از این چاه، بعد از صدا زدن خداوند بر محمد و آل محمد صلوات بفرست و از وی بخواه به حق این پنج تن، تو را نجات دهد. از مجموع روایات چنین برداشت میشود که زیارت اربعین یک پدیده معاصر نیست بلکه امامان معصوم(ع) تلاش کردهاند این حادثه را تشریح کنند. لذا امروزه مشاهده میکنیم نزدیک به سی میلیون نفر از نود کشور دنیا، عاشقانه حول محور یک امام جمع میشوند در واقع اربعین نتیجه تلاشها و تبلیغات همه پیامبران است و نه تنها شیعیان بلکه اهل سنت، یهودیان، مسیحیان، هندوها و حتی افراد بیدینی که دنبال حق، عدالت و صلح جهانی هستند به خاطر محبت به امام حسین(ع) در این راهپیمایی شرکت میکنند.
عربی بیان کرد: همه شرکتکنندگان در راهپیمایی اربعین در اوج تواضع و محبت و فداکاری نسبت به همدیگر هستند لذا شاهدیم که مسیر زیارت اربعین، مهربانترین و شادترین مسیر و خدمات در آنجا رایگان است و این از شگفتیهای راهپیمایی است که پیامی برای مستکبران دارد که انسانهای حق طلب و عدالتخواه میتوانند بدون دخالت قدرتهای اقتصادی، با فداکاری، هر آنچه از جان و مال دارند را به رایگان در اختیار دیگران قرار دهند. این محبت از جنس محبت آخر الزمانی و الگوی کوچکی است از آنچه در روایات در مورد صلح جهانی در آخر الزمان نوید داده شده است.
طرح آزادانه مسائل دینی
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی تأکید کرد: از ویژگیهای مهم اربعین فرصت آشنایی با اقوام و ملیتها و مذاهب مختلف جهان است که به راحتی و بدون سانسور رسانههای معاند و مخالف فراهم شده است. همچنین آزادی بیان برای طرح مسائل دینی و اجتماعی در این راهپیمایی وجود دارد و افراد زیادی این راهپیمایی را فرصتی برای تفکر و تأمل میدانند. چیزی که بر زیبایی این حرکت اضافه میکند اصراری است که اکثر قریب به اتفاق این زائران برای طی چند ده کیلومتر در حالت پیاده دارند لذا فهم این حرکت عظیم، با عقل ظاهری امکانپذیر نیست بلکه عقلی میتواند آن را درک کند که از نور الهی نشأت گرفته باشد.
وی یادآور شد: برای فهم بهتر عظمت این راهپیمایی و دلایل حضور افرادی از جوامع مختلف در آن باید ساختار انسان را بشناسیم و بدانیم که همه انسانها از یک روح واحد خلق شدهاند که خداوند در قرآن از آن به نام روح خدا تعبیر کرده و فرموده است: «فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ؛ پس آن گاه که او را به خلقت کامل بیاراستم و از روح خود در او بدمیدم بر او به سجده در افتید» پس از پیامبر نیز امامان معصوم، نزدیکترین افراد به این نور الهی هستند و در واقع در مسیر راهپیمایی اربعین، افرادی از ملیتهای مختلف، فارغ از مسلمان بودن یا نبودن، به سمت یک نور که همان نور خداست حرکت میکنند. بنابراین بزرگترین ویژگی زیارت اربعین این است که انسانها میخواهند بگویند هیچ معشوقی غیر از خدا نیست و نور در همین مقبرهای است که ما به سمت آن حرکت میکنیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی گفت: روح حاکم بر زیارت اربعین نیز همان روح توحید و یکتاپرستی همه انسانهاست و دلیل اینکه چرا حرم امام حسین(ع) برای بیان وحدت کلمه انتخاب شده این است که امام حسین(ع) تجلی کامل تمام خوبیها، مهربانیها و زیباییهاست و همه هستی خود را برای معرفی نور خداوند و توحید فدا میکند تا راه و رسم عاشقی را به همه انسانها بیاموزد لذا در راهپیمایی اربعین متوجه میشویم امام حسین(ع) رهبر دین یا ملیت خاصی نیست بلکه الگو و رهبر همه انسانهایی است که از معشوق اصلی خود دور افتادهاند.
زنگ خطری برای مستکبران جهان
وی درباره ویژگیهای اجتماعی راهپیمایی اربعین گفت: در این زمینه لازم به ذکر است که اربعین زنگ خطری برای مستکبران جهانی و تهاجم به فرهنگ غرب و در واقع مژده پایان یافتن سیطره فرهنگ سیاسی مستکبران عالم بر مستضعفان است. همه انسانها از سراسر جهان در این ایام بر مزار امام مهربانیها حاضر شده و اعلام میکنند میتوان با وجود تفاوتهای زبانی و مذهبی، با صلح و آرامش زندگی کرد و اگر مستکبران و علمای جاهل برخی مذاهب نباشند، آنها به هم محبت و مهربانی کنند لذا اربعین از حیث صلحجویی، نمادی از فریاد انسانهای صلحجو علیه خشونتهای جهانی است.
عربی در پاسخ به این سؤال که چرا پس از محرم انگار جامعه به همان مسیر قبل ادامه میدهد و تحول چشمگیر اخلاقی دیده نمیشود؟ گفت: اربعین آثار روحی و اخلاقی بر روی فرد زائر دارد و باید بعد از بازگشت، این آثار ادامه داشته باشد. امام حسن عسکری(ع) میفرمایند یکی از پنج علامت ایمان، زیارت اربعین است. پیامبر اکرم(ص) هم میفرمایند کسی که زیارت اربعین را ترک کند دچار حسرت میشود. این نکات حاکی از این است که این زیارت برکات عظیمی برای ایمان شخص زائر دارد و شخص مشمول عنایت الهی میشود. در روایت دیگری آمده است که هرکس به زیارت امام حسین(ع) میرود خداوند برای هر قدم او حسنهای مینویسد، گناهان را محو و مرتبه ایمان او را بالاتر میبرد و دو فرشته را همراه او قرار میدهد و وقتی از زیارت بازمیگردد او را از زمره مصلحین و رستگاران قرار میدهد و وی را جزء حزب خدا و رسول خدا و اهل بیت(ع) معرفی میکند.
عضو هیئت علمی دانشگاه مذاهب اسلامی بیان کرد: زیارت اربعین برای این دسته از افراد، نوعی عضوگیری برای ارتش مصلحین است و مصلحِ کل هم، منجی عالم بشریت است. بنابراین زائر باید هر سال مقربتر و معرفت وی از توحید الهی و امام حسین(ع) بیشتر و ساختار شخصیتی وی به امام حسین(ع) نزدیکتر شود و برای اصلاح خود، خانواده و جامعه اقدام کند. بنابراین داستان برای این دسته از زائران، بعد از اربعین تازه شروع میشود چون فرد برای نصرت امام زمان(عج) اعلام آمادگی کرده است و این آمادگی باید همیشگی باشد چون فرد با حضور در زیارت اربعین اعلام کرده برای اصلاح جامعه، جهاد، شهادت و استکبارستیزی آماده هستم. البته برکات این زیارت را پس از بازگشت زائران در جامعه مشاهده میکنیم ولی باید فرهنگسازی در این زمینه، سال به سال بیشتر شده و دستگاههای فرهنگیِ مسئول، به وظیفه خود در قبال این هدف، واقف باشند.
رابطه اربعین و تقریب مذاهب
عربی درباره نقش راهپیمایی اربعین در تقریب مذاهب اسلامی گفت: اساسا اربعین نماد وحدت امت اسلامی و امت انسانی عدالتخواه است و هرکسی در پی صلح و عدالت جهانی است در این حماسه شرکت میکند. اربعین به نماد وحدت امت اسلامی با سایر ادیان الهی تبدیل شده و موجب وحشت دشمنان دین اسلام شده است. اربعین همان حرکت صلحآمیزی است که در مقابل جبهه ظلم تشکیل شده و همه زائران جدا از اینکه از چه دین و مذهب و ملیتی هستند علیه مستکبران همصدا میشوند. اربعین فرصتی برای اعلام وفاداری و محبت انسانها به یکدیگر است چراکه علت تأخیر ظهور امام زمان(عج) نیز همین است که گاهی انسانها و مخصوصا مسلمانان اعمالی انجام میدهند که مورد رضایت امام زمان(عج) نیست.
عضو هیئت علمی دانشگاه مذاهب اسلامی تأکید کرد: راهپیمایی اربعین فقط یک لشکر سی میلیونی نیست بلکه لشکری چندصد میلیونی متشکل از همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی و همه ادیان الهی است بنابراین باید در این مورد تفکر کنیم که امام حسین(ع) از ما چه میخواهد و زائر وی چه رسالتی بر عهده دارد و هرکسی پیام امام حسین(ع) را چگونه به کشور خود برساند. زائر امام حسین(ع) باید نوری که در این مسیر مشاهده میکند را به همکیش خود برساند لذا زیارت اربعین که برخاسته از فطرت انسانی است فرصتی را برای عدالتخواهی و تقریب مذاهب فراهم کرده است.
