با توجه به گرمای هوای امسال؛
پیشنهادات برای داشتن تغذیه در ایام سفر اربعین
روز به روز به سفر معنوی اربعین نزدیکتر میشویم و زائران آماده میشوند تا کولهبار خود را برای این سفر پربرکت ببندند. بنابر این به منظور حفظ سلامتی نباید فراموش کرد که رعایت بهداشت فردی، بهداشت مواد غذایی و بهداشت محیط میتواند باعث آرامش بیشتر شما و همراهانتان در طول سفر شود تا بتوانید از برکات این سفر معنوی بیشترین بهره را ببرید.
این گزارش در دو بخش «توصیههای پزشکی» و «توصیههای تغذیهای» به نکاتی که به منظور حفظ سلامتی باید رعایت شود پرداخته است.
توصیههای پزشکی
رعایت نکات و توصیههای پزشکی با توجه به شرایط و سن افراد متفاوت است و نمیتوان فهرست واحدی را در اختیار هر فرد قرار داد لذا پیشنهاد میشود قبل از مسافرت اربعین از یک پزشک، مشاوره بگیرید. ما در اینجا به نکاتی کلی پیرامون این موضوع در دو بخش «کودکان و بچهها» و «نکات عمومی» پرداختهایم.
کودکان و بچهها
خانوادهها بدانند مواردی نظیر تبسنج، چند بسته پودر او آر اس، شربت یا قرص استامینوفن را بر اساس سن فرزندان و کودکان لازم است همراه داشته باشند. از بین پمادها و کرمها اگر کودک شما پوشکی است. ترجیحا پمادهای سوختگی که کودک به آنها عادت دارد مثل پمادهایی که حاوی روغن زینک یا روغن ماهی یا حاوی ابوخلسا یا هواچوبه است در این سفر به کار میآید. البته بهتر است پوشکی که از قبل امتحان کردهاید استفاده کنید تا از سوختگی یا مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
بهتر است از پیادهروی در ساعات گرم بپرهیزید و لباس بچهها را کمی خیس کنید یا از چفیه مرطوب برای آنها استفاده کنید. هنگام پیاده روی اربعین با بچه کوچک از ضدآفتاب کودکان برای صورت و مناطق در معرض آفتاب در راهپیمایی استفاده شود و هر سه ساعت تجدید شود. در صورت پیادهروی کودک، مراقب پاهای او باشید و پاها را شسته و خشک کنید. همچنین از کفش راحت برای کودک استفاده کنید.
اگر کودک شما دچار گرمازدگی شد او را به حمام ببرید و از دوش آب سرد برای شستوشو استفاده کنید. سعی کنید به کودک خود شیر و مایعات زیادی بدهید. اگر کودک خود را با کالسکه میبرید حتماً از سایبان یا چتر برای آن استفاده کنید زیرا این کار از عرق کردن آنها پیشگیری میکند.
در پیادهروی اربعین خوب است کمی عسل همراه خود داشته باشید. مصرف عسل به شکل خوراکی و موضعی بر درمان گرمازدگی در طب سنتی مؤثر و یکی از بهترین روشها شناخته میشود. عسل باعث کاهش حرارت بدن میشود و به همین دلیل استفاده موضعی آن نیز توصیه شده است. برای درمان گرمازدگی اربعین لازم است از عسل طبیعی استفاده کنید زیرا عسلهای تقلبی اثر عکس خواهند داشت.
نکات عمومی
اگر نشانههای گرمازدگی را دیدید (مثل گرفتگی عضلانی، خستگی، سردرد، سرگیجه، تهوع و تعریق بیش از حد) خیلی سریع به یک مکان خنک بروید. اگر در اثر گرما دچار تهوع، گیجی، غش و ضعف، پوست داغ و قرمز یا سرد و مرطوب، تب، افزایش ضربان قلب، تنگی نفس شدید، هر چه سریعتر خودتان را به بیمارستان یا درمانگاه برسانید. گرمازدگی شدید، میتواند منجر به مرگ شود.
میتوانید همراه خود کمی روغن گیاهی به منظور کاهش دمای بدن و درمان گرمازدگی در طب سنتی ببرید. مخلوط روغنهایی همچون: روغن زیتون، روغن اسطوخدوس، روغن نعنا، روغن بادام. ترکیب این روغنها از خواص خنک کنندگی برخوردار است و برای مصرف آن کافیست چند قطره را را به کف دست، پشت گردن و مچهای خود بمالید تا سبب کاهش دمای بدنتان شود.
در طول مسیر بهداشت فردی را رعایت کنید و دستها را به مدت 60 ثانیه با مایع دستشویی قبل و بعد از غذا به شكل صحیح و درست شستوشو دهید. همراه داشتن دستمال مرطوب، صابون ژلهای و مولتی ویتامین از نکات مفید فایده این سفر است.
توصیههای تغدیهای
مصرف مواد آشامیدنی و خوراکی به طور عمومی و همچنین با توجه به فصل گرما نیازمند رعایت نکاتی است که به آنها میپردازیم.
آشامیدنی
آب یخ یکی از مهمترین عوامل تشنگی و بالا رفتن حرارت بدن است آب را باید خنک و به حد کافی نوشید؛ به طور مثال حداقل ۸ لیوان آب در روز بنوشید. زیرا بدن به ازای هر کیلوگرم وزن ۳۰ میلیلیتر آب در روز نیاز دارد؛ از مصرف آب نگهداریشده در مخازن، آب لولهكشی، آبهایی كه با یخ خنك شدهاند و حتی شربتهایی كه با این آبها تهیه میشود، خودداری كنید. فقط از آبهای معدنی سالم كه در مجاورت آفتاب نمانده باشد استفاده كنید.
از مصرف زیاد نوشیدنیهای کافئیندار مانند کولا، قهوه و چای اجتناب کنید، زیرا کافئین ادرارآور است و باعث دفع آب از بدن میشود؛ چای سیاه آب بدن رو دفع میکند و باعث تشنگی میشود در نوشیدن چای افراط نکنید. اما آب جوش بدن را خنک میکند و سموم را نیز دفع میکند. نکته دیگری که توصیه میشود این است که از آشامیدن چای و مایعات داغ در لیوانهای شفاف یكبارمصرف بپرهیزید.
تاکید میشود از نوشیدن و حتی تست کردن قهوههای خیلی تلخ و غلیظ عراقی (عربی) که بوی سوختگی دارد به شدت بپرهیزید، چون سازگار با مزاج ایرانیها نیست. مصلح قهوه، انجیر و بادام است.
اگر مقداری سکنجبین همراه داشته باشید عالی است. این نوشیدنی برای همه مزاجها بخصوص گرم مزاجان مفید است. بهترین و مناسبترین نوشیدنی برای همه افراد، آب جوشیده ولرم شده همراه با عسل (انواع یک نفره بسته بندی شده) و لیموترش تازه و گلاب است.
مواد غذایی
سالاد و سبزیهای خام و مواد غذایی، گوشت، مرغ و ماهی كه كم پخته شده باشد یا غذاهایی مانند ماهی، گوشت و برنج كه دوباره گرم شده است، شیر، پنیر، بستنی و دیگر محصولات لبنی غیرپاستوریزه، غذاهای نگهداری شده در دمای اتاق، مواد غذایی كنسرو شده نجوشیده یا باد كرده، سوراخ شده با بوی نامطبوع استفاده نشود. تأكید بر محدودیت مصرف غذاهای آبكی و میوههای شسته نشده از جمله مواردی است كه در حین سفر باید رعایت كرد.
تا حد امکان پختنیها و به خصوص غذاهایی که ادویه تند دارد را نباید مصرف کرد. به طور کلی غذاهای چرب و پر ادویه کمتر مصرف شود زیرا بدن (کبد) را داغ میکند و سوخت و ساز بدن چند برابر میشود.
غذاهای عراقی معمولاً سنگین است و معدههای ما شاید به قدرت و قوت معدههای افراد ساکن عراق نباشد. از غذاهای مرسوم عراق برنج، لوبیا و نخود پخته است. گاهی این غذاها به دلیل ازدحام جمعیت با عجله و در مدت زمان ناکافی طبخ میشود و اغلب ناپخته و گاهی چرب و سنگین است پس قبل از خوردن غذا ابتدا آن را تست کنید.
یک نکته طلایی در بخش تغذیه این است که لیموترش همراه داشته باشید زیرا خنک کننده بدن میباشد و با هر بدنی سازگار است که علاوه بر نوشیدنیها میتوانید آن را روی غذاهای گوشتی هم بریزید چرا که گوشت حرارت بدن را بالا میبرد و باعث عطش میشود، همچنین آقایان میتوانند از سرکه سیب نیز استفاده کنند.
تنقلات و داروهای گیاهی
نبات، دارچین به علاوه تنقلات و مغزیجاتی مثل انجیر خشک، بادام درختی، فندق، پسته، توت، بادام زمینی و…. برای بچههای کوچک و سالمندان ببرید. مغزها مقوی هستند و اگر آنها میلی به غذا نداشته باشند، انرژی کافی به آنها میرساند.
در پایان باید گفت در این سفر علاوه بر خدمات پزشکی کشور عراق، سازمان جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران در شهرهای زیارتی عراق و در طول مسیر پیادهروی با پایگاههای امدادی متعدد و امکانات پزشکی مناسب میزبان زائران اربعین حسینی هستند که در صورت نیاز میتوانید در این پایگاهها خدمات پزشکی رایگان دریافت نمایید.