روحالله خسروینژاد، متولد سال ۱۳۷۰ و مدیر هنری است. دانشآموخته سینما که کار عکاسی هم انجام میدهد. چند مجموعه عکاسی اربعینی دارد اسمهایشان نعلبکیها، رفتن، خانوادهها و موکبدارها است. وی در مصاحبه با سایت اربعین میگوید: گرد و خاک روی لنز بخشی از عکس است.
خسروینژاد در بحرانهای مختلف هم حضور داشته و عکاسی کرده است. یکی از مجموعههای مشهور خسروینژاد مجموعه آدمهای بحران نام دارد. این مجموعه محصول سیلهای گلستان و زلزله کرمانشاه است.
در ادامه مصاحبه سایت اربعین را با روحالله خسروینژاد را میخوانید:
ماجرای مجموعههای عکاسی که دارید چه بود؟
مجموعه اول مجموعه استکانها و نعلبکیها و مجموعه دوم پرتره آدمهای مختلف است. مجموعه دیگر مجموعه کفشهاست؛ یک مجموعه هم فریم(نامفهوم) آدمهای مختلفی است که برای زیارت اربعین در پیادهروی شرکت کردند.
جزئیات در عکاسی جذاب است
کلاً چرا دنباله دستهبندیهای متفاوت و متنوع برای عکاسی در اربعین هستید؟ برخلاف بیشتر عکاسان که صرفاً هر چیزی را در اربعین ببینند عکاسی میکند؟
من هم همان تجربه را داشتهام که دوربین روی کولم بیندازم و از جمعیت، آدمها، غروبهای خورشید، پرچمها و حتی چای عراقی عکاسی کنم. اما من فکر میکنم که جزئیات در عکاسی خیلی جذاباند. در حقیقت جزئیاتاند که داستانهای متفاوتی دارند. داشتن دیتیل و جزئیات برای آنهایی که در اربعین حضور ندارد؛ خیلی خوشایندتر است.
من فکر میکنم برای کسی که به پیادهروی نرفته، خیلی خوشایندتر است که بداند آنهایی که به پیادهروی اربعین میروند چه غذاهایی میخورند؛ در چه ظروفی از آنها پذیرایی میشود یا پوشش خاص میزبانهایشان چگونه است؛ چطور حرکت میکنند یا شبها چگونه استراحت میکنند.
رسیدن از یک جزء به کل مهم است
برای نمونه در مجموعه کفشها که اسمش رفتن است من میخواستم یک عکاسی پرتره انجام بدهم و بنویسم شخصی که صاحب عکس است. از کجا آمده چند سال سن دارد. شغلش چیست و چندمین سفرش است؟ اما به این فکر کردم به جای اینکه از پرتره عکاسی کنم و همه این توضیحات را بدهم؛ مخاطب صرفاً کفشهای نفر حاضر در پیادهروی را ببینند. این وسیله راه رفتن اطلاعات بیشتری به مخاطب می دهد؛ شاید این به نوعی رسیدن از یک جزء به کل هم باشد.
یعنی تنها دلیل اینکه برای این نوع عکاسی همین است؟
شاید یک دلیل دیگری هم که داشتم این بود در مورد پیادهروی اربعین بیشتر چیزهایی را که کلی و بزرگ است، مخاطبان دیدهاند اما برخی موارد که شامل این جزئیات است را همه ندیدهاند. شاید میخواستم بیشتر مخاطبان را با این جزئیات که به نظر خودم هم بیشتر جذاب است آشنا کنم. شاید به تعبیر دیگر نشان دادن اربعین و جزئیاتش به اربعین ندیدهها باشد.
اگر امسال قرار بود برای اربعین بروید برنامهتان برای عکاسی چه بود؟ برنامهتان این بود که از چیزی عکس بگیرید؟
غذا.
عکسهایی که این مجموعهها دارند مربوط به چند سال است؟
من تاکنون پنج یا شش سال است که به این سفر رفتهام. غیر از دوسال که عکس مجموعهای نگرفتم. بقیه سالها هر سال یک مجموعه عکس دارم.
سیل و زلزله پرترهی آدمها خیلی جذابتر است
با توجه به اینکه در حوادث بحرانی هم حضور داشتید آیا در سیل و زلزله هم عکسهای این چنینی با جزئیات دارید؟
در ایام سیل و زلزله عکس با این جزئیات و اشیا ندارم. شاید دلیلش این است که در سیل و زلزله اشیا حس و حال خوبی ندارند. من فکر میکنم در سیل و زلزله پرترهی آدمها خیلی جذابتر است. من همیشه سعیام در عکاسیها این بوده که حس خوبی به مخاطب منتقل کنم. شاید بعدها در حوادث بحرانی هم به این نتیجه برسم که از این جزئیات عکاسی کنم.
سختی عکاسی در اربعین چیست؟
عکاسی در اربعین سختیها و خوشایندیهای خودش را دارد. سختیاش برای کسی که نمیداند میخواهد از چه چیزی عکاسی کند؛ این است که به یک نتیجه تکراری میرسد. این نتیجه تکراری علاوه بر اینکه جذاب نیست به خود عکاس حس خوشایندی نمیدهد. نکته دیگری هم که دارد این است که وقتی به عکسهای خودش نگاه میکند، متوجه میشود مانند این عکسها را بارها دیده است و عکس جدیدی نگرفته است.
مشکلات یک عکاس در اربعین
شما چطور از این مشکل رها میشوید؟
در همین رابطه بخوانید:
من خودم هر وقت که بخواهم، موضوعی را به عنوان موضوع شاخص عکاسی انتخاب کنم، اول در موتورهای جستجو بررسی میکنم که سابقه عکس را پیش از آن ببینم. نکته دیگری که شاید به عنوان سختی از آن یاد میشود حمل بار سنگین دوربین و تجهیزات و لپتاپ است. بعضی موارد مشکل هم به خود عکاس مرتبط است، مثل اینکه با ندانستن عربی چطور با یک عرب ارتباط برقرار کند و با او صحبت کند.
مشکلات عکاسی اربعین مثل نور، غبار و … اذیت کننده نیست؟
من به شخصه گاهی معتقدم هر عکس اقتضای خودش را دارد. مثلا من اگر در پیادهروی اربعین یه غبار و ذرهای گوشه لنزم باشد آن را بخشی از عکس میدانم. یا اگر عکس پر از نویز بود آن نویز جزیی از اثر است. من سعی می کنم به جزییات عکس دقت کنم. مثلا در بعضی سالها یک تکه لباس، پارچه یا نخی گوشه عکسم بوده که من آن را حذف نکردم و گوشهای از عکسم همیشه آن را داشتهام.
امسال برنامهتان برای اربعین چیست؟
شاید یکی از مجموعههایی که قبلا منتشر نشده را منتشر کنم.
