حجت الله عبدالملکی اقتصاددان، کارشناس اقتصاد مقاومتی و عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه امام صادق علیه السلام از شکل گیری اقتصاد مقاومتی جهانی و همگرایی اقتصادی در اربعین با سایت اربعین صحبت کرده است. به اعتقادی وی اجتماع بزرگ اربعین منتج به همگرایی اقتصادی کشورهایی چون ایران و عراق خواهد شد.
در همین رابطه بخوانید:
متن مصاحبه وی را در ادامه بخوانید:
پیاده روی اربعین چه تغییری در عرصه جهانی به دنبال داشته است؟
اربعین در حال شکل دادن به سازمان ملل متحد واقعی در عرصه جهانی است. آن چیزی که هم اکنون به نام سازمان ملل متحد مطرح می‌شود، سازمان دول متحد است. البته بهتر است سازمان دول غیرمتحد، بگوییم. کشورهایی که در این سازمان هستند اغلب با یکدیگر جنگ و ستیزه دارند و شورای امنیتی که شکل گرفته خود باعث ناامنی است.
در مقابل ملل متحدی که در کنار ادبیات اربعین و عاشورا و حضرت اباعبدالله(ع) شکل گرفته، اتفاق جدیدی را در عرصه تمدن بشری رقم زده است. نماد این اتفاق پیاده روی حدودا ۲۰ تا ۳۰ میلیون نفری در یک مسیر ۸۰ کیلومتری است. هرچند این موضوع با نگاه اسلامی و فرهنگ اهل بیت و تشیع شروع می شود؛ ولی قطعا عالم گیر و جهانی خواهد شد.
تاثیر اربعین بر اقتصاد کشورهای توسعه نیافته
اربعین چه دستاورد و حاصلی برای کشورهای تاثیرگذار در این حماسه دارد؟
مرحله اول عملیات اربعین از نظر اقتصادی، برای کشورهای حوزه تمدن اسلامی است. در حال حاضر چهار کشور اصلی مغز این تمدن را تشکیل می‌دهند. ایران، عراق، لبنان و سوریه از جمله این کشورها هستند که بیشترین نقش را در اربعین دارند.
فارغ از مسئله عزاداری و زنده نگه داشتن نام اباعبدالله و قیام عاشورا، اربعین اتفاق اقتصادی عجیبی را رقم می‌زند. این رخداد اقتصادی به واسطه نزدیک شدن تفکر کشورهای مختلف حوزه تمدن اسلامی بسیار موثر است.
رخداد اقتصادی که از آن صحبت می‌کنید، چگونه شکل خواهد گرفت؟
یک مسئله اساسی در اقتصاد جهان، همگرایی اقتصادی است. از سال‌ها پیش این نظریه وجود داشته که همگرایی بین کشورهای توسعه نیافته، ممکن نیست و یا در صورت تحقق، هیچ ثمره‌ای نخواهد داشت. این نظریات همگرایی را تنها بین کشورهای توسعه یافته مطرح می‌کرد. در نهایت امکان همگرایی بین کشورهای توسعه نیافته با کشورهای توسعه یافته معنی داشت.
یک اربعین و برهم زدن نقشه‌های غرب
همگرایی اقتصادی میان کشورهای توسعه یافته چه نتایجی به دنبال خواهد داشت؟
از همگرایی کشورهای توسعه یافته، به همگرایی کشورهای شمال با شمال یاد می‌شود. همچنین از همگرایی کشورهای توسعه یافته با کشورهای توسعه نیافته همگرایی شمال و جنوب یاد خواهد شد. مسئله همگرایی جنوب – جنوب نیز بین کشورهایی است که از نظر معیارهای غربی توسعه نیافته هستند.
ثمره این تفکر درخصوص همگرایی کشورها در حوزه اقتصادی به تشکیل سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) بین خود کشورهای توسعه یافته شد. همچنین سازمان‌های اقتصادی بین المللی مثل سازمان تجارت جهانی، صندوق بین المللی پول و بانک جهانی، برای همگرایی کشورهای توسعه نیافته شکل گرفت.
شکست اهداف دشمنان و تاثیرات اقتصادی پیاده روی اربعین
هدف از همگرایی علیه کشورهای توسعه نیافته چیست؟
هدف همه اینها چیزی نیست جز اینکه اقتصاد کشورهای توسعه نیافته در پنجه کشورهای توسعه یافته قرار بگیرد. استعماری که درگذشته با اشغال کشورها رقم می‌خورد، حالا با تئوری‌های اقتصادی به دست بیاید که متاسفانه همین اتفاق هم افتاده است.
همه کشورهای دنیا که به اصطلاح، جنوبی هستند و کمتر توسعه یافته به سیاست‌هایی تن می‌دهند که توسط نهادهای اقتصادی جهانی شکل گرفته است. این سیاست‌ها منجر به فقیر و ضعیف شدن عمده کشورهای دنیا به نفع اقتصادهای قوی دنیا شده است.
اقتصاد و هزینه هایی که در این راه صورت می گیرد، بیش از یک میلیارد دلار است. با احتساب خدمات ارائه شده در حاشیه این مسیر، عدد بسیار بزرگی به دست خواهد آمد. به طور کلی هیچ دولتی در دنیا امکان برگزاری برنامه ای در این مقیاس را ندارد.
اربعین و نمایش مدل متفاوتی از همگرایی اقتصادی
حالا، راهپیمایی بزرگ اربعین چگونه این همگرایی اقتصادی کشورهای توسعه یافته را دگرگون می‌کند و برای کشورهای چون ایران و عراق چه آورده‌ای خواهد داشت؟
در اربعین می‌توان همگرایی کشورهای جنوب – جنوب را تئوریزه کرد. طبیعتا این موضوع از کشورهای مثل ایران و عراق می‌تواند شکل بگیرد و در سال‌های آینده بین همه کشورهای حوزه تمدن اسلامی توسعه پیدا خواهد کرد. در جریان اربعین حدود ۲۵ میلیون انسان در محدوده زمانی دو تا سه هفته ای در یک مسیر مشترک قرار می‌گیرند.
اقتصاد و هزینه هایی که در این راه صورت می گیرد، بیش از یک میلیارد دلار است. با احتساب خدمات ارائه شده در حاشیه این مسیر، عدد بسیار بزرگی به دست خواهد آمد. به طور کلی هیچ دولتی در دنیا امکان برگزاری برنامه ای در این مقیاس را ندارد. آنچه که این برنامه بزرگ را برگزار می‌کند، شوری است که امام حسین(ع) در مسلمانان ایجاد کرده است.
افراد زیادی که اغلبشان عراقی هستند و تعدادی هم از کشورهای دیگر مانند ایران، سوریه، لبنان و… بیش از چند هزار موکب برپا می‌کنند و بیش از ۲۰ میلیون نفر از خدمات مادی در آن مسیر معنوی بهره می‌برند. این فضا باعث خواهد شد تا فعالان مذهبی از کشورهای مختلف، منابع قابل ملاحظه ای را در کشور دیگری به نام عراق تجمیع کنند.
این منابع در مسیرهای منتهی به کربلا که معروف ترین آن نجف به کربلا است، مدل متفاوتی از همگرایی اقتصادی در اربعین بین کشورها را به نمایش خواهد گذاشت.
